کاهش سن دزدها به شش!

صدای فرار موتور و آویزان شدن دست از تسمه کیف. عابر پیاده ای که موتورسواران را با چشمانش تعقیب می کند، شتاب دهید و سپس فریاد بزنید یا از جا درآورید. گاهی اوقات مکان به این صورت مرتب می شود. یک عابر پیاده در آن طرف خط مشغول صحبت است و یک راننده هم مخفی شده است. لاستیک را باز کنید و ضبط ماشین را بگیرید و … قدمت آن به اندازه کیف و هدفون است. ماجرای غافلگیری و سرد بودن چاقو به گلویش بارها سوژه ویدئوهای فضای مجازی شده است.

به گزارش شهروند، سرقت دریچه های فاضلاب و سرقت کابل ها نیز کمی تکراری است، اما این روزها انگار چشم سارقان به پیچاندن لباس ها روی بندشان دوخته شده است. کفش های خسته با کفش هم راحت نیستند. این روزها به نظر می رسد هیچ تضمینی برای دوام آیفون ها، دوربین های مداربسته و حتی میله های امنیتی ساختمان وجود ندارد. ماجرای فقر به اینجا ختم نمی شود و داستان ها حتی به خرید و فروش نوزادان هم می رسد. نوزادانی که گاهی تصاویرشان در فضای مجازی برای یافتن خریدار قابل دسترسی است. با این حال، گاهی اوقات این تجارت شوم بدون هیاهو به لایه های پنهان شهر منتهی می شود.

کاهش سن دزدها به 4 یا 3 سال!

خانه های اینجا نمی توانند تحمل کنند. خیابان های باریک خانه خانه های قدیمی است. خانه ها در کوچه ای باریک ردیف شده اند. ماشین ها بین خیابان ها می چرخند و در شهر دود می کنند. دفتر خواربار فروشی، لیست سیاه وام. سقف آرزوها اینجا کوتاه است; یک کفش نو برای زمستان، سقفی که زیر برف نرود، یک لقمه نان گرم برای شب بچه ها. مردگان زیر بار ننگ آقازاده ها خم شدند، تاریخ هر روز در این کوچه هاست. اینجا تهران است با خیابان های عریض و خانه های مجلل. شهر در سال 1200 ه. ق آقامحمدخان قاجار آن را با وسعت 3 کیلومتر و بین 2 تا 3 هزار نفر دارالخلافه نامیده است. تهران شهری است محصور در خندق هایی که مردم آن نیازی به شناسنامه نداشتند. اکنون پایتخت، کلان شهر نامیده می شود که در معاونت شهرسازی و معماری وزارت خانه، قطبی شدن آن را اعلام کرد. تهران به سمت دوقطبی شدن پیش می رود در نتیجه محله های فقیرنشین از یک سو و محله ثروتمندان در سوی دیگر حرکت می کنند.

اکنون در سال 1 محققی در حوزه آسیب های اجتماعی از کاهش سن سرقت در کشور خبر می دهد. به گفته محمدرضا محبوب فر سن سرقت به 3 یا 4 سال رسیده است. بسیاری از این کودکان متعلق به خانواده هایی هستند که وضعیت مالی خوبی ندارند و به همین دلیل این کودکان برای دزدی به خیابان ها می آیند.»

افزایش سرقت؛ پدیده ای بی سابقه در کشور

برای اولین بار تعداد سارقان با دزدهای تجربه شده برابری می کند. این خبر را رئیس پلیس آگاهی تهران چهارم تیرماه اعلام کرد. علیرضا لطفی گفته بود در سه ماهه گذشته بیش از 2 درصد از دستگیرشدگان حوزه سرقت برای اولین بار مرتکب جرم شده اند. لطفی ناکارآمدی شرایط اقتصادی بر میزان جرم و جنایت را احمقانه خواند. سرقت های منازل 3 درصد کاهش یافته اما سرقت های خرد افزایش یافته است.

محمدرضا محبوب فر دزدی را پدیده جدیدی برای جوامع نمی داند. اما این محقق معتقد است افزایش آمار سرقت ها پدیده ای بی سابقه است که حکایت از بحران اجتماعی در کشور دارد. جامعه ایران قبل از بحران اجتماعی یک بحران اقتصادی را پشت سر گذاشته است.

60 میلیون ها نفر نیاز به دریافت کمک هزینه دارند!

در حال حاضر 3 میلیون ایرانی زیر خط فقر هستند البته 3 میلیون نفر در خط فقر مطلق هستند.» او معتقد است با وجود خط فقر مطلق 5 میلیونی، دزدی کودکان و نوجوانان غیرعادی نیست. بچه‌ها مجبور می‌شوند از طریق دزدی‌های کوچک برای خانواده‌شان پول دربیاورند».

آمارها و اظهارات مسئولان و کارشناسان حاکی از آن است که 5 میلیون نفر نیازمند کمک های بلاعوض هستند. یارانه ای که مقدار قابل توجهی نیست، اما به نظر می رسد برای بقای این قشر از مردم گره بخورد. خط فقر در جامعه 2 تا 6 میلیون برآورد شده است.

مشکلات فقر، مبنای انحرافات

فقر و نابرابری اقتصادی از مهمترین معضلات جامعه بشری است. فقر یکی از اساسی ترین مشکلات و دردهای نابهنجار زندگی بشر است. معضلی و ناهنجاری که بر مقیاس پیشرفت و توسعه زندگی بشر افزوده می شود. مشکلات فقر تنها به پیامدهای خود فقر محدود نمی شود. مشکلات این معضل اجتماعی زمانی تشدید می شود که زمینه ساز انحرافات شود.

به گفته مصطفی آبروشان یکی از انحرافات اجتماعی مذموم سرقت است که در زیر پوسته شهر به شکل های مختلف خود را نشان می دهد. به گفته این عضو انجمن جرم شناسی ایران، سرقت و جنایت هزینه های جانی و مالی امنیتی بالایی را بر جامعه تحمیل می کند. این انحراف اجتماعی نیز مانع رشد و تکامل انسان است».

به گفته آبروشان، با پیچیدگی تعاملات اجتماعی، تکنیک ها، روش ها و انواع اشیای مسروقه و حتی ابزار مورد استفاده مدرن شده است. این امر مقابله و کنترل سرقت های جدید را در جامعه پیچیده کرده است».

اهمیت شرایط اقتصادی و اجتماعی در تبیین جامعه شناختی سرقت بر کسی پوشیده نیست. افرادی که با روش های پذیرفته شده و پذیرفته شده جامعه به اهداف جامعه نرسند و جایگاه اجتماعی را ارتقاء دهند، دچار شکست و پرخاشگری خواهند شد. این افراد دائماً در حال تجربه شکست هستند، بنابراین سعی می کنند نوآوری کنند و از ابزارهای نامشروع برای به دست آوردن منافع اجتماعی استفاده کنند.»

به گفته آبروشان، پدیده سرقت نوعی بدعت است. در واقع محرومیت نسبی، خواسته ها و ناکامی ها و عدم دستیابی به موقعیت اجتماعی مورد انتظار، فرد را وادار به واکنش می کند. در واقع افراد فرودستی که به ابزارهای مشروع و مقبول اجتماعی دسترسی ندارند با انکار هرگونه هنجار اجتماعی از ابزارهای نامشروع استفاده می کنند. “در جوامع شهری، دستیابی به موفقیت مادی راهی برای نشان دادن جایگاه اجتماعی بالاتر است.”

خانواده آشفته؛ علت جنایت

محیط های شلوغ باعث می شود افراد احساس ناشناس بودن کنند. از سوی دیگر، نظارت اجتماعی توسط پلیس به سختی می تواند با جرایم فردی شهرسازی همراه باشد. در این شرایط احتمال وقوع سرقت و سایر جرایم در شهرها بیشتر است.» به گفته این عضو انجمن جرم شناسی ایران، بیکاری را می توان عامل فساد و بیشتر ناهنجاری های جامعه دانست. در واقع بیکاری عامل فقر در جامعه است. فقر در دزدی و سایر جرایم نیز نقش مهمی دارد.

به گفته آبروشان، یکی دیگر از عواملی که در توسعه سرقت نقش نوظهور دارد تجمل گرایی افراطی است. تجملی که در رسانه های تصویری و سینما تبلیغ می شود. در چنین جامعه ای برخی از طبقات در پاسخ به نیازهای کاذب رسانه های تصویری احساس ناتوانی می کنند.
بخشی از جمعیت که کمترین شانس را برای افزایش حیثیت یا اعتبار دارند مرتکب دزدی یا جنایت می شوند. از منظر روانشناسی اجتماعی یکی از مهم ترین عوامل پیدایش این ناهنجاری وجود خانواده های نابسامان است.

حقیقت تلخ ماجرا این است که فردی که از نظر نیازهای اولیه جسمی، روحی و عاطفی در محیط خانواده ارضا نشود، در آینده به طرق مختلف دست به اعمال ضد اجتماعی می زند. فروپاشی خانواده، بی مهری در کانون خانواده، روابط صمیمی و طلاق والدین از جمله عواملی است که منجر به بزهکاری نوجوانان می شود.

فقدان الگوی مناسب، مستعد وقوع جرم است

خانواده اولین مرکز اجتماعی شدن کودک است. در واقع خانواده باید دلایل انحراف را قبل از ریشه یابی با کنترل و مراقبت از دوستان فرزندان خشک کنند. به گفته آبروشان، رفتارهای نابهنجار کودکان در تعاملات اجتماعی و با توجه به شدت و کیفیت ارتباط با دوستان متخاصم آموخته و آموخته می شود. فقدان الگوی مناسب خانواده و از سوی دیگر گرایش به برابری های انحرافی موجب بروز جرائم در کودکان می شود. به گفته وی، نوجوانی که از سوی خانواده طرد می شود، برای جبران کمبودهای عاطفی و جلب حمایت و تایید به همسالان خود پناه می برد. «این پسر به دنبال افرادی است که در شرایط مشابه او باشند. بنابراین ممکن است با تحریک و تشویق دوستان بیمار، مرتکب اعمال ضد اجتماعی شود». در صورت نبود الگوهای مناسب، نوجوان رفتار خود را با اعمال رفتاری سایر دوستان تقلید می کند و به شدت تحت تأثیر آن قرار می گیرد. بنابراین والدین باید فاصله عاطفی با فرزندان خود را کاهش دهند. در واقع فرزندان باید والدین خود را الگو و دوست بدانند. به گفته این عضو انجمن جرم شناسی ایران، تربیت دینی و پرورش باورهای اخلاقی و دینی در جوانان نکته مهمی است. «استحکام پایه ایمان در شایستگی انسان تأثیر بسزایی دارد. زیرا ارزش های اخلاقی و دینی وقتی در انسان درونی شود، عامل مهمی در پرهیز از هرگونه انحراف است. بر این اساس با ایجاد هرگونه تکانه تحریف شده در ذهن، فرد احساس گناه می کند و این کنترل درونی او را از هرگونه انحراف اجتماعی دور می کند.

10 میلیون تومان هزینه یک خانواده سه نفره

حامیانی در جامعه وجود دارند که تنها 4 ساعت در روز استراحت می کنند. محبوب فر در این باره گزارش می دهد و برآوردی تقریبی از هزینه های زندگی این روزها ارائه می دهد. هزینه زندگی برای یک خانواده چهار نفره از 4 میلیون فراتر می رود. مبلغی که باید هزینه مسکن، بهداشت، آموزش و پوشاک را به آن اضافه کرد. یک خانواده چقدر باید با این هزینه ها درآمد داشته باشد؟ آمار کلاهبرداری و اشکال مختلف آن نیز این روزها خبرساز شده است. پیامک های جعلی شرکت های خودروسازی، بانک ها و جامعه «جامعه به نقطه ای اقتصادی رسیده که انگار چاره ای جز انتخاب این ناهنجاری ها ندارد». به گفته این محقق، آسیب های اجتماعی نشانه یک بحران اجتماعی است که بدون شک بر بحران اقتصادی فائق آمده است. در سال دوم میلادی شاخص فلاکت در ایران رتبه دوم را به خود اختصاص داد و اکنون در سال دوم این شاخص به رتبه اول رسیده است.